Zoek trein reizen in United Kingdom

Met een netwerk van in totaal meer dan 16.000 kilometer (of 10.000 mijl) aan spoor, is reizen over het spoor in het Verenigd Koninkrijk een concurrerend – en populair – alternatief voor het reizen over de weg. Het oudste spoorwegstelsel ter wereld heeft in de afgelopen jaren het aantal passagiers bijna zien verdubbelen, naar bijna 2 miljard individuele reizen per jaar op een populatie van maar 68 miljoen mensen.

Één van de redenen voor de populariteit van treinreizen in het VK is het uitgebreide netwerk, dat zelfs na bezuinigingen in de jaren 30 en 60 één van de grootste van welk land dan ook is gebleven. Stations liggen vaak in het hart van de stad en stadscentra, en treinen hebben geen last van de verkeersopstoppingen op de weg. En nog belangrijker, treinen zijn veel beter voor het milieu dan vliegtuigen. Het spoornetwerk van het Verenigd Koninkrijk is ook het veiligste van Europa.

UK Railways begon in de jaren 1800 als een verzameling van concurrerende private bedrijven die in 1948 genationaliseerd werden om British Rail te vormen. Diensten werden direct door de Britse overheid uitgevoerd tot midden jaren 90, toen routes teruggeven werden in private handen voor een franchise model. Het ziet erop toe dat individuele bedrijven specifieke series routes uitvoeren voor de overheid van het VK voor een periode tot acht jaar.

In 2023 zullen de franchises worden omgezet in concessies, maar passagiers zullen hier weinig van merken in de diensten en de dagelijkse uitvoering van ritten. Door het franchise/concessie systeem verandert de naam die op de zijkant van de treinwagons is geplakt elke paar jaar. Maar de routes blijven grotendeels onveranderd. Bijvoorbeeld, tussen november 2007 en vandaag, werd de route tussen Londen en Sheffield uitgevoerd door Midland Mainline, East Midland Trains en uiteindelijk door East Midlands Railway, maar ze gebruikten allen hetzelfde spoor en dezelfde route.

Treindiensten in Noord-Ierland en een groot deel in Wales blijven in publieke handen. Zij worden uitgevoerd door NI Railways en Transport for Wales Rail. In 2022 zullen de treindiensten van Schotland ook terugkeren in publiek eigendom en blijven alleen de Engelse diensten van ScotRail Trains in het franchisesysteem vallen.

De historische bezienswaardigheden van het Verenigd Koninkrijk zorgen als sinds de opkomst van toerisme dat het land op het wensenlijstje van vele reizigers staat.

Londen staat bovenaan het lijstje van de meeste mensen en fungeert als een hub voor treinreizen door het VK met het indrukwekkende aantal van 14 grote treinstations (en honderden lokale haltes). Bijna alle grote treinvervoerders van het Verenigd Koninkrijk (behalve CrossCountry) hebben ritten naar Londen, waar de belangrijkste musea van het land zich omringd zien door wereldberoemde bezienswaardigheden zoals Tower Bridge, Buckingham Palace en St Paul’s Cathedral.

York’s indrukwekkende treinstation opende zijn deuren in 1877 en is tot op de dag van vandaag druk met de diensten van onder andere LNER en Grand Central. Het is maar een klein stukje lopen vanaf het grootste wonder van de stad, de Kathedraal van York (York Minster cathedral). Één van de grootste gotische kerken van Europa, die zijn Rose Window en astrologische klok koestert. Andere bezienswaardigheden die je niet mag missen zijn de middeleeuwse straten rond de Shambles, en het National Railway Museum.

Edinburgh ligt aan het noordelijke einde van de oostkust hoofdlijn en wordt daarom ook aangedaan door LNER treinen vanuit Londen. De hoofdstad van Schotland, Edinburgh is de plek van de officiële Schotse woning van de Britse monarch, het Palace of Holyrood House. Het is verbonden met Edinburgh Castle via de Royal Mile, dat één van de beste plekken van het land is om te shoppen.

Manchester ligt in het noordwesten van Engeland, en heeft daarom een regelmatige treindienst die uitgevoerd wordt door Avanti West Coast en CrossCountry, treinen arriveren en vertrekken van zijn twee belangrijkste stations, Piccadilly en Victoria. De stad staat bekend om zijn bruisende nachtleven, indrukwekkende architectuur en eersteklas culturele instituties.

Glasgow is de stad met de meeste inwoners van Schotland, en er wordt vaak gezegd dat 'de mensen Glasgow maken'. Maar dat betekent niet dat er niets te zien of te doen is. Als je aankomt met de trein van Avanti West Coast vanuit Londen, Manchester, Birmingham of Liverpool, kun je langs de 3.500 monumenten wandelen van de begraafplaats uit het Victoriaanse tijdperk, de collecties van de Kelvingrove Art Gallery bekijken, of de stad als toegangspoort gebruiken tot Loch Lomond en het Trossachs National Park, dat een uur ten noorden ligt.

Treinen in het Verenigd Koninkrijk kunnen meer zijn dan alleen een efficiënte manier van reizen tussen de lange lijst bestemmingen van het land. Veel zijn een schitterende reis op zichzelf en rijden door enkele van de beste landschappen van het VK.

West Highland Line
Dit is de Zweinsteinexpres trein uit de Harry Potter films, de West Highland Line rijdt door de schitterende hoogland landschappen van Schotland op de route tussen Fort William en Mallaig. Hoewel een enkele reis maar anderhalf uur duurt, passeren de vintage wagons door ongelooflijke omgevingen, vaak getrokken door een stoomlocomotief. Het meest westelijke treinstation van het land binnenrijdend, heb je uitzicht op Ben Nevis – de hoogste berg van het Verenigd Koninkrijk – en het Glenfinnan Viaduct, het is een zeer bijzondere reis over het spoor.

Settle-Carlisle Line
Hoewel het gebruikt maakt van de standaardwagons net als gewone treinen, is er verder niets gewoon aan de spoorlijn van Settle naar Carlisle in het noorden van Engeland. Meer dan een derde van zijn route is het vervoeren van passagiers door het Yorkshire Dales National Park, waar vriendelijke glooiende heuvels overgaan in bergen, watervallen, heidelandschap en afgelegen boerderijen. De reis duurt ongeveer twee uur, en je kunt gemakkelijk overstappen op treinen naar Lancaster and Leeds. Tijdens de rit rij je over het 400 meter lange en 31 meter hoge Ribblehead Viaduct.

Hope Valley Line
Hoewel de eindstations Manchester en Sheffield misschien door sommigen niet als pittoresk worden beschouwd, de Hope Valley Line doorkruist niet alleen de Pennines – vaak de ruggengraat genoemd van Groot-Brittannië – maar rijdt ook door landschappen met enkele van de charmantste vergezichten, waar dorpjes, waaronder Hathersage, Hope en Edale, eindeloze mogelijkheden bieden voor pittoreske wandelingen. Een enkele reis duurt ongeveer twee uur van begin tot eind.

Boek treinkaartjes online
Kaartjes kunnen ook gemakkelijk online gekocht worden, waarbij de meeste ongeveer drie maanden voor de vertrekdatum in de verkoop gaan. Net zoals bij de fysieke kaartjesautomaten, kun je op de website van vervoerders kaartjes kopen voor alle reizen in het land, zelfs als deze uitgevoerd worden door een concurrent.

De gemakkelijkste manier om een treinkaartje te boeken is door te zoeken op de door jouw gewenste route en reisdatum op Wanderu.com of de Wanderu app. Hier vind je alle beschikbare opties op één plek, en met behulp van de beschikbare filters en sorteermogelijkheden, vind je zo de trein die het beste bij jouw budget en reisschema past.

Treinkaartjes kopen op het station
Het kaartensysteem in het VK is complex. Er zijn plannen die dit gemakkelijker en begrijpbaarder zouden moeten maken, gezien het moeilijk kan zijn de goedkoopste kaartjes te vinden, zeker als je gebruik maakt van de automatische kaartautomaten bij het station. Het goede nieuws is dat deze apparaten wel gebruikt kunnen worden in meerdere talen.

Hoewel de apparaten zijn van een specifieke vervoerder, is het mogelijk om ermee elk treinkaartje in het land te kopen. Als je niet zeker bent of het moeilijk te begrijpen vindt, kun je het beste de bemande kaartenloketten gebruiken die te vinden zijn op grote stations. De medewerkers doen meestal hun uiterste best om jou de beste prijs te kunnen geven voor jouw kaartje. Kleinere stations hebben mogelijk alleen de automatische kaartautomaten.

Als je zonder kaartje op het station aankomt, heb je de optie om een 'dalurenkaart' of een 'altijd geldig' (gewoon) kaartje te kopen. Het enige verschil is dat de dalurenkaart alleen gebruikt kan worden na 09:30 uur. Reizen in de daluren (en buiten populaire reistijden zoals vrijdagavond) zal helpen de kosten te drukken.

Kan je aan boord van de trein een kaartje kopen?
Kaartjes kunnen niet meer aan boord van de trein gekocht worden bij conducteurs, maar het is meestal wel mogelijk om te upgraden naar eersteklas aan boord. Je moet in het bezit zijn van een geldig kaartje voordat je aan boord stapt, waarbij de meeste stations in grote steden automatische poortjes hebben. Deze accepteren de oranje en crème kleurige papieren kaartjes ten grootte van een creditcard, en worden aangepast om ook de QR codes te kunnen lezen van e-tickets, zowel in geprinte als digitale vorm.

Kan je een specifieke plek in de trein reserveren?
In tegenstelling tot andere Europese landen, is het niet nodig om een stoel te reserveren om gebruik te maken van de spoordiensten in het VK, maar het is wel handig. Daarom ontvang je meestal niet een specifieke stoel bij jouw kaartje.

Raam-, gangpad- en tafelstoelen kunnen zonder extra kosten worden gereserveerd nadat je jouw kaartje hebt gekocht. Om dit te doen, ga je simpelweg naar een National Rail kaartjesloket en toon je het kaartje dat je al hebt geboekt. De medewerkers zullen je assisteren en jouw gewenste stoel voor je reserveren.

Britse treinen hebben de reputatie duur te zijn in het land, hoewel ze dit niet zijn in vergelijking met de prijs van treinen in Frankrijk en Duitsland. Het is zelfs zo dat de van tevoren geboekte ritten in de daluren enkele van de goedkoopste van Europa zijn.

Boek jouw reis zo vroeg mogelijk
Over het algemeen, hoe eerder een kaartje wordt gekocht, hoe goedkoper het zal zijn. Tenzij het belangrijk is om ergens vroeg te zijn, kan het een substantiële kostenbesparing opleveren als je buiten de piekuren (dus in de daluren) reist.

Kies voor een retourtje
Het is meestal goedkoper om een retourtje te kopen, dan twee enkele reizen. ‘Advance’-kaartjes kunnen tot 24 uur van tevoren gekocht worden. Maar gezien ze de goedkoopste kaartjes zijn, zijn ze maar beperkt beschikbaar en zijn vaak al ver daarvoor uitverkocht. Kaartjes zijn beperkt tot een specifieke route en specifieke trein, en je kunt ze niet gebruiken voor een andere route of dienst. Als je van gedachten bent veranderd over wanneer je wilt reizen, dan zul je een nieuw kaartje moeten aanschaffen. Advance-kaartjes kunnen meestal worden gerestitueerd of gewijzigd bij het station, maar dit kost rond de £10.

Verdeel jouw reis in kleinere stukjes
Jouw kaartje delen in kleinere stukken is een compleet legale manier om jouw kosten te reduceren op specifieke reizen. Je kan langere reizen verdelen in een serie kortere stukken zonder van trein te hoeven veranderen of jouw reis op wat voor manier dan ook te veranderen. Bijvoorbeeld, je reist tussen Londen en Edinburgh op de oostkust spoorlijn, in plaats van één ticket, kun je ervoor kiezen om een ticket te boeken van Londen naar York, van York naar Newcastle en van Newcastle naar Edinburgh. Je legt alledrie deze stukken af op dezelfde trein, maar je hebt kans dat je minder betaald dan met één kaartje.

Kijk naar de loyaliteitsprogramma's
Individuele treinvervoerders hebben verschillende loyaliteitsprogramma's, zoals het Perks or Avanti’s Traveller programma van LNER. Maar tenzij je met regelmaat gebruik zal maken van hun diensten, is dit het niet waard om je voor in te schrijven.

Je kunt je aanmelden voor één van de verschillende kortingsabonnementen die een derde van de prijs korting geven voor kinderen en oudere reizigers, en groepen of gezinnen die samen reizen, zonder dat je hiervoor in het VK moet verblijven of inwoner moet zijn. Maar hou er rekening mee dat er verschillende voorwaarden zijn, zoals minimale kosten van een kaartje.

Deze kortingsabonnementen kunnen online gekocht worden of bij aankomst in het land, bij een bemand kaartenloket op het station gehaald worden. Je hebt een pasfoto nodig die aan de paspoorteisen voldoet om het kortingsabonnement te kunnen kopen. Ze kunnen gecombineerd worden met 'rail rover'-passen waarmee je ongelimiteerd 7 of 14 dagen kunt reizen over het hele spoornetwerk (deze kosten ongeveer £500 voor één week), of gedeeltes van het netwerk, zoals bijvoorbeeld routes van het GWR.

Fysieke of digitale kortingskaarten moeten kunnen worden getoond als je kaartjes koopt en als de kaartjes aan boord worden gecontroleerd, anders riskeer je een toeslag.

Als de trein meer dan 15 minuten te laat is, kun je gebruik maken van de DelayRepay regeling, waar de meeste vervoerders bij aangesloten zijn. Je kunt hiervan gebruik maken via de website van de vervoerder, en meestal heb je niet meer nodig dan de details van de boeking of een scan van jouw kaartje. Maar je moet zelf in de gaten houden of jouw trein te laat was en je in aanmerking komt – niemand zal je erop wijzen. Als jouw claim succesvol is, zul je tussen 25-50% van de kosten van jouw ticket terugkrijgen, met de optie dit teruggestort te krijgen op jouw bankrekening. Als een rit compleet wordt geannuleerd, krijg je 100% terug, en mag je ook nog op de volgende beschikbare trein stappen.

Zijn er eersteklas zitplaatsen beschikbaar op treinen in het VK?
Bijna alle intercitytreinen in het VK hebben een eersteklascoupé of gedeelte. Je hebt een eersteklaskaartje nodig om gebruik te mogen maken van deze ruimte, anders riskeer je een hoge boete. In de eersteklas, zijn stoelen over het algemeen ruimer, en vaak zijn complementaire versnaperingen zoals een warm drankje of cakeje bij de prijs inbegrepen.

Zijn er hogesnelheidstreinen in het VK?
De enige hogesnelheidslijn van het land is degene die het Londen St. Pancras Station verbindt met de Kanaaltunnel. Naast de 320 km per uur (200 m/u) rijdende Eurostar trein, wordt 108 km (67 mijl) van het hogesnelheidsspoor ook gebruikt door Southeastern van en naar de kanaalsteden Dover, Ramsgate en Margate. Deze treinen zijn beperkt tot een topsnelheid van 225 km/u (140 m/u)

Een tweede hogesnelheidslijn, meestal de HS2 genoemd, wordt momenteel gebouwd tussen Londen en Birmingham om de reistijd te verkorten tot 50 minuten. Fase 2 van dit project zal het spoor verder uitbreiden tot Manchester, met een verwachte oplevering die ligt tussen 2029 en 2033.

Zijn er nachttreinen in het VK?
Er zijn maar twee echte nachttreinen – de Caledonian Sleeper tussen Londen en Schotland, en de Night Riviera die rijdt tussen Londen en Penzance in Cornwall. Ze bieden zowel zitplaatsen als privécabines met dubbele stapelbedden of een tweepersoonsbed. Sommige hebben en suite douches en toiletten, en ontbijt en een klein cadeautasje bij aankomst.

Kun je per trein naar de luchthaven reizen in het VK?
Het merendeel van de grootste luchthavens van het land zijn goed verbonden met het spoor. Londen's Gatwick, Heathrow, City, Luton en Stansted luchthavens zijn allemaal bereikbaar per trein.

De Gatwick Luchthaven heeft een speciale expresdienst, die bekend staat als de Gatwick Express, die het verbindt met het Londen Victoria Station met een uur reistijd, terwijl de Heathrow Express vertrekt vanaf het Londen Paddington Station. De Stansted Express verbindt de Stansted Luchthaven met Londen Liverpool Street.

Gewone passagierstreinen stoppen ook bij deze luchthavens. Reistijden zijn langer met deze treinen, maar de kaartjes zijn meestal goedkoper.

Naast de luchthavens van de hoofdstad, zijn de belangrijkste luchthavens van Manchester en Birmingham ook te bereiken over het spoor. Edinburg maakt gebruik van een toegewijde tramlijn, en Glasgow van een speciale busroute.

Treindeuren sluiten over het algemeen 60 seconden voor vertrek. Maar het wordt aangeraden minsten tien minuten voor de vertrektijd aanwezig te zijn, zodat je de tijd hebt om op te zoeken op welk platform je moet wezen en hoe je daar vanuit de stationshal moet komen.

Als je jouw kaartje nog moet kopen, is het beter om 30 minuten van tevoren aanwezig te zijn, gezien tijdens piekdrukte en bijvoorbeeld het vakantieseizoen, de rijen langer kunnen zijn. Het wordt daarom aangeraden om jouw kaartjes online en van tevoren te boeken. Zo hoef je niet in de rij te staan en kun je direct naar jouw trein gaan.

Grotere stations zullen zitplaatsen hebben in de stationshal of een daarvoor bedoelde wachtruimte. Soms kun je deze op de platforms zelf vinden, waar je ook kunt schuilen van de weersomstandigheden. Stations hebben over het algemeen ook openbare toiletten, deze zijn soms gratis te gebruiken en soms betaald. De stations die als knooppunt dienen hebben meestal faciliteiten om jouw bagage even te stallen, en op alle behalve de allerkleinste stations kun je wat te eten en te drinken halen, of een magazine of boekje.

Treinstations hebben een sleutelfunctie in de openbaar-vervoersstructuur van het VK. Busroutes stoppen vaak bij treinstations, hoewel het meenemen van grote koffers in de bus een probleem kan zijn in de spits.

Taxi's kun je meestal net buiten de stations vinden, of kun je telefonisch verzoeken te komen. Een Uber is vaak ook makkelijk aan te komen, maar kosten meestal bijna hetzelfde als een taxi. Prijzen beginnen bij £3-4, en de extra kosten per mijl (1,6 km) zijn £1-3. De duurste tarieven vind je in Londen en het zuidoosten van Engeland.

Roken of vapen is niet toegestaan op alle Britse stations, en natuurlijk ook niet in de trein.

Veel stationsplatforms zijn ingedeeld in zones, zodat je bij benadering de plek van jouw specifieke wagon kunt bepalen. Je zou uitstappende passagiers eerst de trein uit de trein moeten laten stappen, voordat je zelf aan boord probeert te stappen. De meeste treinen hebben een bagagerek voor grote koffers aan het eind of in het midden van de wagon. Kleinere bagage kun je in het bagagerek boven jouw stoel of onder de stoel voor je plaatsen.

Mindervalide passagiers zouden zich moeten melden bij de medewerkers van het station, zodat de oprijplaten voorbereid kunnen worden zodat zij gemakkelijk aan boord kunnen gaan.

Het enige bewijs dat je nodig hebt om te reizen op binnenlandse routes, inclusief die vanaf Engeland naar Schotland en Wales rijden, of vice versa, is een geldig ticket of 'rail pass'. Als je online geboekt hebt, kun je het ticket printen, of op een mobiel apparaat tonen. Je kan online ook fysieke tickets boeken en die worden dan naar jouw adres in het VK gestuurd tegen verzendkosten of ophaalkosten. Je kunt ze ook uit een kaartapparaat halen op het station door jouw boekings-/referentienummer in te vullen.

Kaartjes moeten worden getoond aan conducteurs als zij door jouw wagon lopen. Hou jouw kaartje de hele reis bij je, gezien het mogelijk is dat jouw aankomststation gebruikt maakt van automatische poortjes. Als dat het geval is, heb je jouw kaartje nog nodig om te laten zien of scannen om het station te kunnen verlaten. Dit is om te voorkomen dat mensen betalen voor een kortere route maar een langere nemen door in de trein te blijven zitten en pas later uit te stappen.

Als je met de Eurostar of de Eurotunnel reist, heb je een geldig paspoort nodig, ook heb je misschien een VISA nodig om te reizen naar jouw land van bestemming.

Zitplaats opstelling
Wagons hebben meestal een 2 x 2 zitplaatsformatie, met een gangpad in het midden. Sommige zijn gericht in de rijrichting, terwijl andere de andere kant op gericht zijn. Deze rijen worden onderbroken door groepjes van vier stoelen rond een tafel. Dit is handig als je reist met een groep, zitplaatsen met tafel zijn populair en meestal snel bezet, dus zorg dat je vroeg aan boord stapt als je op zo'n plek (of vier) wilt gaan zitten.

Als je aan boord van de trein stapt, zou je ook even boven de stoel moeten kijken voor een papieren of elektronisch systeem of scherm die aangeeft of de stoelen zijn gereserveerd of niet. Het is niet ongewoon om mensen al op jouw gereserveerde plaats te zien zitten. Je kunt ze vriendelijk vragen om op te staan, of zelf op een andere plaats gaan zitten als de trein niet druk is.

Eten en drinken
Langeafstandstreinen hebben meestal een klein café in één van de wagons waar je wat te drinken (inclusief alcoholische dranken), broodjes, taartjes, chocoladerepen, en nog enkele andere dingen kunt kopen. Sommige lijnen bieden een trolleydienst, waarbij een medewerker langskomt met een karretje met een selectie.

Hou er rekening mee dat de prijzen aan boord hoger zijn dan die op het station en de winkelstraten. De meeste passagiers kiezen ervoor om hun reisvoorraad te kopen voor ze bij het station aankomen (dus vanaf huis meenemen).

Toiletten
Toiletten, inclusief toiletten voor mindervalide passagiers, zijn beschikbaar aan boord. Veel treinen hebben een klein scherm boven de deur van de wagon die aangeeft of de toiletten bezet zijn of niet, vergelijkbaar met de systemen in vliegtuigen.

Voorzieningen
De meeste treinen van de belangrijkste treinvervoerders in het VK bieden nu gratis WiFi voor passagiers, hoewel de verbinding onstabiel kan zijn wanneer de trein onder een tunnel of langs rivieren door een dal rijdt. Daarnaast is soms de snelheid laag.

Treinen hebben soms een stiltecoupé waar je niet mag telefoneren. Deze worden voornamelijk gebruikt door zakelijke reizigers die wat werk gedaan willen krijgen in de trein.

Huisdiereneigenaren zullen blij zijn te weten – in het VK, mag je jouw hond, kat of ander klein huisdier meenemen aan boord van de trein. Daarbovenop reist jouw huisdier op bijna alle Britse treinen gratis. Natuurlijk zijn er wat beperkingen. Zo geldt er bijvoorbeeld een maximum van twee huisdieren per passagier, en jouw huisdier mag geen zitplaats innemen. Als ze dit wel doen, moeten ze hun eigen kaartje hebben.

Als je met een hond reist, moet deze ten alle tijden aangelijnd zijn. Anders moet deze in een gesloten vervoerskooi zitten zolang de reis duurt. Het laatste geldt ook voor alle andere soorten huisdieren.

Hou er rekening mee dat sommige treindiensten, zoals de Caledonian Sleeper, een bedrag in rekening brengen voor elk huisdier dat je meeneemt. De Eurostar daarentegen, staat helemaal geen huisdieren toe, dus hou hier rekening mee als je de grens over wilt reizen met een harige reisgenoot. Natuurlijk zijn hulpdieren welkom op alle lijnen en rijden deze altijd gratis mee.